به گزارش خبرنگار مهر، نخستین اکران ویژه سی و یکمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان، به نمایش و تحلیل فیلم سینمایی «اتاق تاریک» به کارگردانی روح‌الله حجازی اختصاص پیدا کرد.
در نشست بررسی این فیلم که شب گذشته ۹ شهریور و با حضور روح‌الله حجازی کارگردان، آزیتا محمدکریمی روانشناس و جعفر گودرزی منتقد سینما برگزار شد، پس از نمایش فیلم ابعاد اجتماعی و روانشناسی فیلم مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.
گودرزی در ابتدای این نشست با اشاره به فیلم «هیس دخترها فریاد نمی‌زنند» ساخته پوران درخشنده، گفت: پیش‌تر نیز فیلم «هیس...» سراغ سوژه ملتهب مشابهی رفته بود که به‌شدت ذهن مخاطب را با خود درگیر می‌کرد. فیلم «اتاق تاریک» هم در دقایق ابتدایی تلنگر خوبی به مخاطب می‌زند اما آنگونه که انتظار می‌رود در پیش‌رفت داستان نمی‌تواند به سوژه ملتهب خود نزدیک شود. به نظر می‌رسد موضوعات و کاراکترهای فرعی مانع نزدیک شدن ما به سوژه می‌شوند.
روح‌الله حجازی در پاسخ به این نکته گفت: واقعیت این است که در یک فیلم ۱۰۰ دقیقه‌ای نمی‌توان انتظار داشت هم مسأله‌ای طرح شود و هم پاسخ کافی به آن داده شود. هرچند در حد حوصله «اتاق تاریک» معتقدم ما پاسخ‌هایی در فیلم داده‌ایم.
وی افزود: این فیلم بیشتر به‌عنوان فتح باب گفتگو درباره یک سوژه حساس است که پیش‌تر به‌عنوان تابو کمتر سراغ آن رفته‌ایم و به همین دلیل هم به بهانه نمایش فیلم قصد داریم کمپینی به راه بیاندازیم تا همزمان با اکران سراسری بتوانیم توجه بیشتری را به این موضوع جلب کنیم. بنابر وعده آقای رضاداد این کمپین را از همین جشنواره فیلم کودک کلید خواهیم زد تا با همراهی بازیگران و فیلمسازان سینمای کودک به صورت جدی‌تر این مسأله مورد توجه قرار بگیرد.
کارگردان «اتاق تاریک» تاکید کرد: برای ساخت این فیلم هم قصد ما نه موج سواری بود و نه هیچ چیز دیگر، صرفا دغدغه‌ای در حوزه آسیب کودکان داشتیم که آن را در قالب فیلم مطرح کردیم و امیدواریم در قالب نشست‌های تخصصی مانند همین برنامه بیشتر به ابعاد مختلف این سوژه پرداخته شود.
گودرزی با اشاره به موضوعات مختلف و متعددی که در فضای ذهنی ما تبدیل به تابو شده‌اند صحبت‌های حجازی را اینگونه تکمیل کرد: متأسفانه موضوعات دیگری هم هنوز به‌صورت تابو وجود دارد و کسی سراغ آن نمی‌رود. مانند سن بلوغ که نه مدارس درباره آن صحبت می‌کنند، نه تلویزیون به آن می‌پردازد و نه حتی پدر و مادرها صلاح می‌دانند درباره آن با نوجوان صحبت کنند. به همین دلیل همه آنچه نوجوانان درباره این مقوله می‌آموزند حاصل از تجربه‌های فردی خودشان در جامعه است و این می‌تواند در بلندمدت آسیب‌های بسیار خطرناکی به همراه داشته باشد. از همین جهت نفس ورود روح‌الله حجازی به یک حوزه پیش‌تر تابو پنداشته‌شده ارزشمند است.
در ادامه این نشست آزیتا محمدکریمی به نکات روانشناختی «اتاق تاریک» پرداخت و گفت: فیلم به نظر من ۲ پیام را به خوبی می‌رساند. اول آموزش کودک درباره اندام خصوصی است و تأکید بر این نکته که آنچه درباره خودمراقبتی کودک لازم به آموزش است، محدود به موارد سطحی و مرسومی نیست که والدین معمولا مطرح می‌کنند. مهمتر از آن حتی به نظر می‌رسد آموزش صرف برای مراقبت کافی نیست.
وی ادامه داد: پیشفرض دیگری که در فیلم به چالش کشیده شده و به‌نظرم بسیار ارزشمند است این است که تعرض صرفا از ناحیه مرد به زن صورت نمی‌گیرد و این فیلم موقعیتی را به‌تصویر می‌کشد که گویی یک پسر بچه هم می‌تواند در مقام قربانی و یک زن هم می‌تواند در مقام متجاوز قرار بگیرد. این وجه بسیار خوب در فیلم پرداخت شده بود.
این روانشناس حوزه کودکان در ادامه گفت: یکی از مصادیق کودک آزاری غفلت است که به خوبی در این فیلم به تصویر درآمده است. حتی شاهدیم در لحظاتی که کودک نیاز به آغوش مادر و هم‌صحبتی با او داشت مادر حضور نداشت و مشغول دیگر مشغله‌هایش بود. این موضوعات بسیار مهم است و معتقدم در بیش از یک فیلم باید به آن پرداخت.
در بخش بعدی روح‌الله حجازی درباره کاراکتر «پدر» با بازی ساعد سهیلی در فیلم گفت: آدمی که در کودکی این بحران را تجربه کرده و سال‌ها از آن گذشته و حتی شاید آن را فراموش کرده، حالا به واسطه یک بحران گذشته‌اش عیان می‌شود. گویی همان انعکاس نوری است که در یک دیالوگ بین پدر و پسر درباره‌اش صحبت می‌شود. فراموش نکنیم داستان آزار متفاوت از تعرض است و ابعاد دیگری هم می‌تواند داشته باشد. به نظر تعداد آدم‌هایی که در کودکی آزار را تجربه کرده و بعدها به دلایلی فراموش کرده‌اند بسیار قابل توجه است. برخی آزارها به ظاهر فراموش شده اند اما بعدها می‌توانند سرباز کند.
حجازی تصریح کرد: ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که بحران اقتصادی تبعات بسیاری دارد که یکی از این تبعات همین کم توجهی به کودکان است. همانطور که در فیلم هم این اشاره به مشکلات اقتصادی را شاهدیم.
کریمی هم در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره ابعاد روانشناختی فیلم «اتاق تاریک» گفت: در اصول خودمراقبتی به کودک یاد می‌دهند که «نه» بگوید، ولی جنس تربیت غالب مادران این است که به کودک می‌گویند، هرچه من یا دیگر بزرگ‌ترها می‌گویند را باید چشم بگویی. این تناقض را فرزند چگونه باید حل کند؟ اگر فرزندپروری را باغبانی توصیف کنیم، غالبا به شاخ و برگ‌ها و تزیین می‌پردازیم اما بن و ریشه را فراموش می‌کنیم. در واقع اگر قرار است بچه از خودش مراقبت کند باید در خانواده‌ای با امنیت کامل و مهارت گوش کردن از طرف والدین رشد کند. این درختی که قرار است بارور شود نیاز به فنداسیون قوی دارد.
این روانشناس در پایان تاکید کرد: پژوهش‌های روز دنیا روی این موضوع دست گذاشته‌اند که آموزش مستقیم و گفتن صرف برای تربیت کودکان در همه حوزه‌های رفتاری کافی نیست و مهم بستر فرهنگی‌ای است که کودک در آن پرورش پیدا می کند و این بستر خانواده است. پس به‌راحتی می‌توان به والدین توصیه کرد دست از سر بچه‌ها بردارند و بیشتر به دنبال اصلاح شرایط خانواده باشند. در آن صورت کودکان به خوبی می‌توانند مسیر رشد را پیدا کنند و بپیمایند.
نظر شما